原創懸疑作品，別淪為升級打怪的
D’Wikimedia Commons (ùff Alemannisch au Allm?nd gn?nnt) sin e Broj?kt vu de Wikimedia Foundation. Es isch für alli Wikimedia-Broj?kt e Speicherblatz für Dat?ie wie Bilder, Videos, Musik un gsprochene Tekscht. S?lli werre usserdem no in Kategoriie un Galeriie iigordnet.
Informatione, wie mer Dat?ie müe? ùffelade, findsch ùff em Bildertutorial.
Grundsetzligs
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Aam?lde
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Für s ùffelade isch e Aam?ldig bi de Commons n?tig. Des macht mer genau wie doo: r?chts obe findet mer e Schaltfl?chi log in or create account, wuu zur Sitte Special:UserLogin witterleitet. Am beste isch es, wenn de glii de gliich Namme un s gliich Basswort bruuchsch wie doo. Wèr e SUL-Chonto h?t, isch automatisch au e Nutzer vu de Wikimedia Commons.
Wenn de also aagm?ldet bisch, no chasch under Iistellige (preferences) under em Abschnitt Internationalisation Alemannisch (Abchürzig gsw) als Sproch vu de Nutzeroberfl?chi iistelle. Wenn de dinni Diskussionssitte ùff de Commons nit regelm??ig aalüegsch, no w?r's zudem rotsam, e Link ùff dinni alemannischi Diskussionssitte z setze, sodass Commons-Nutzer di doo ch?nne kontaktiere.
Urheberr?cht
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Bi de Wikimedia Commons wird str?ng drùff gachtet, dass d'Dat?ie alli under ere fr?ie Liz?nz st?nn. Fr?i hei?t d?rt anderscht wie bi de alemannischsprochige, abber genau wie bi m?nke anderschtsprochige Broj?kt, dass si ?ndw?der gmeinfr?i sin odder under de GNU-FDL bzw. ere gliichw?rtige Liz?nz st?nn. Lüeg au commons:Commons:Liz?nzvorlage.
Wenn de Dat?ie uss de Wikipedia ùff Commons übberdraisch, no müesch d?rt au aagee, wie si lizenziert isch, vu wuu si ursprünglig chunnt un wèr si ùff d'Wikipedia ùffeglade h?t. Doo sottsch nie ?Alemannischi Wikipedia“ schribe: wenn d'Dat?i lokal gl?scht wird, no g?nn d'Informatione verlore, wèr de ursprünglig ùffelader isch un was d'Liz?nze sin.
Es sott also allewil vermèrcht sii, wie die Dat?ie lizenziert sin, vu wuu si ch?mme (uuabh?ngig vu de Wikipedia) un, im Fall de d'Dat?i uss ere Wikipedia h?sch, wèr si als erschts ùffeglade h?t.
Verw?ndig vu Commons-Dat?ie in de alemannische Wikipedia
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Iibindig vu Dat?ie in Artikel
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Au wenn e Dat?i ùff de Commons gspeichert isch, cha mer si genau gliich iibinde wie in de alemannische Wikipedia, n?mlig mit [[Datei:<Name>]]. Wenn's bi de alemannische Wikipedia scho e Bild mit dem Namme gitt, no wird s?ll iibunde, ansunschte süecht de Computer ùff de Commons. Wenn's also zwei verschideni Bilder mit em gliiche Name gitt, eins devuu lokal un eins devuu ùff de Commons gspeichert, no müe? s Commons-Bild zerscht lokal ùffeglade werre; s Ursprungsbild müe? mer deno l?sche.
Dat?ibschribigssitte
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]We'mer bi de alemannischsprochige Wikipedia e Dat?i aaklickt, no wird einem aazeigt, dass si ùff de Commons gspeichert isch, undedraa wird d'Bschribigssitte iibl?ndet. Si wird übberall gliich aazeigt un sott s?llew??g in mehrere Sproche sii. E lokali Bschribigssitte isch nit gwünscht, w?ge dem wird mer glii ùff d'Commons-Sitte umgleitet, we'mer versüecht eini aazlege.
Verwis ùff Galeriie uss Artikel
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Vylmol findet mer zu'me-ne Thema e Galerii odder e Kategorii ùff de Commons. Am ?nd vum Artikel cha mer e Kapitel Externi Sitte odder ?hnlig aalege un mit de Vorlag ?Commons“ ùff di entspr?chendi Sitte verwise. Mit de Vorlag ?Commonscat“ cha ùff e Kategorii verwise werre. Im Artikel sotte Bildersammlige e m?gligst hochi ùffl?sig haa. Ob Kategoriie un Galeriie iibunde werre solle, au wenn si e schl?chteri Qualitet h?n, isch umstritte.
Iisortiere
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Wie Wikipedia-Artikel werre Commons-Dat?ie in Kategoriie iideilt, sodass mer si besser cha finde. Wenn's no kei Kategorii gitt, wuu zum Bild basst, no cha mer si aalege, d'Dat?i in e übberkategorii blatziere odder in e Galeriisitte iiboue. Bim Iiordne isch s Brogramm CommonSense hilfriich.
Im Umgang mit Kategoriie sott beachtet werre:
- Kategoriiname sotte ùff ?nglisch sii. Numme bi Dier un Pflanze isch pèr Konvention de wüsseschaftlig Namme z verw?nde. Im Mom?nt cha s Brogramm nò nit mit mehsprochige Kategoriie umgoh.
- Im Gegesatz zu de Wikipedia-Kategoriie sott mer uff de Commons d'Mehrzahlform als Kategoriienamme wehle. Vylmol erwiist sich s Kategoriiesystem vu de ?nglische Wikipedia als hilfriich, wil's scho erbrobt isch un's vyli Nutzer scho k?nne.
Es cha r?cht miehsam sii, di richtigi Kategorii z finde. Gang esoo vor zum dich un anderi vor unn?tiger Arbet bewahre:
Wenn's i'me-ne Artikel scho ?hnligi Bilder h?t, no lüeg, ob un wie die kategorisiert sin. Vylmol basse si au ùff dii Bild. Wenn de alemannisch Artikel no keini Bilder enthaltet, no wirf e Blick ùff anderi Sprochversione un süech d?rt noch Bilder.
Umzug vu Bilder ùff d'Commons
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]
Bi vyle Bilder isch es sinnvoll, si irgendw?nn ùff d'Commons z verschiebe, wil si deno vu alle Broj?kt vu de Wikimedia Foundation ch?nne bruucht werre.
Under gwüsse Bedingige dürfe Bilder allerdings nit ùff de Commons gspeichert werre, obwohl si ùff de alemannische Wikipedia züel?ssig sin. Esoo Bilder mien all no lokal ùffeglade werre. Es bedrifft haupts?chlig Bilder vu Chunschtw?rch im ?ffentlige Ruum (Panoramafr?iheit) un W?rch vu de Gebruuchsgrafik (Logos, wuu w?ge z wenig Sch?pfigsh?chi nit noch em dütsche Urheberr?cht gschützt sin). Metainformatione (Autor, Bildbschribig, Qu?lle, Liz?nz, Fr?igab) müe? mer vu doo ùff d'Commons kopiere.
In de Regel cha e Datei, w?nn si emool ùff d Allm?nd verschoobe worde isch, ùff de alemannische Wikipedia gl?scht werde. Di alemannischi Wikipedianer hen aber entschiide (Meinigsbild), dass gwüssi Dateie als lokali Kopie s?tte erhalte blyybe. Des in im einzelne:
- Alti Fotografie, wo nooch de Liz?nsbestimmige vo de alemannische Wikipedia klar frei sin, aber ùff de Allm?nd eventuell emool gl?scht werde, wyl mer nit 100% cha noochwyyse, dass de Fotograf vor über 70 Joor gstorbe isch, au w?nn des sehr wahrschynlig isch.
- Dateie, wo für d Gschicht vo de alemannische Wikipedia interessant sin.
- Nit gl?scht werde usserd?m Dateie wie zum Byspil Logos, wo zwar nit ch?nne ùff d Allm?nd verschoobe werde, aber in frienere Artikelversion bruucht worde sin. W?nn ùff de Allm?nd aber e besseri Version devo vorhande isch, cha die lokali Kopi gl?scht werde.
Bew?rtig
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]Commons h?t de Vordeil, dass mer chuum no Dat?ie müe? ùffelade. Einew?g gitt's mittlerwili Autore, wuu ihri Bilder nit odder nǜmmi z?ndral abspeichere. Bsunders wil d'Gmeinschaft zu'me-ne gro?e Deil ?nglischsprochig isch, cha sich e Deil Nutzer w?ge z gringe ?nglischk?nntniss nit integriere. Au für Verfahre wie L?schaadreg, wuu kumbliziert sin un in andere Sproche numme vu veraltete Aaleitige bschribe werre, ch?nne d'Gmeinschaft spalte. Zudem fehlt's no an Mitarbeiter, wuu alli Dat?ie sinnvoll dien ordne un mit Metadate verseh.
W?rchzügg
[?ndere | Qu?llt?xt bearbeite]- Commonist: Java-Programm zur Bildhochladig für Windows, Linux un Mac
- Move-to-Commons-Assistant: Brogramm zur Erstellig vu liz?nzgr?chte Bildbschribigssite ùff de Commons
- CommonsClash: Listet Bilder, wuu e Commons-Bild ?verstecke“, un markiert Duplikat.
- witteri W?rchzügg - kumbl?tti ùfflistig ùff de Commons (?nglisch)
